Orta yaştan sonra daha sık görülmekle birlikte her yaşta görülebilen ve toplumda en sık rastlanan bir tür iyi huylu tümör olan yağ bezeleri vücudun her yerinde görülebilmektedir. Herhangi bir şikayet yapmadan yıllar içerisinde büyürler ve estetik sorun yaratmaya başlarlar.
Lipom (Yağ Bezesi) Nedir?
Genellikle zararsız bir kapsül içinde bulunan yağlardan meydana gelmiş, çoğunlukla 30 yaşlarından sonra ortaya çıkan bir ur, olgunlaşmış yağ hücrelerinden oluşan iyi huylu bir tümördür ve çevresindeki erişkin yağlı doku ile aynı görünümdedir.
Yağ Bezesi Nerelerde Görülür
Lipoma kimi ailelerde çok sık rastlandığından, bu ura yol açan nedenler arasında kalıtsal, genetik faktörlerinde yeri olduğu anlaşılmaktadır.
Sıklıkla ailesel olarak görülen yağ bezesi, normal de yağ dokusunun bulunduğu her yerde, fakat büyük bir çoğunlukla kollar ve bacaklar, omuz, sırt, ense ve özellikle sırtlarında ağır yük taşımak zorunda olan kimselerin deri altı dokularında oluşur.
Lipomun Özellikleri Nelerdir?
Hareketli, yumuşak, sıklıkla kilo artışı ile hacim ve miktarları artabilen, uzun süre hiç değişmeyen ya da çok az büyüyen lezyonlardır. Lipom dokusunun rengi sarımsıdır. Yüzeyi genellikle düz değil, kabartılarla doludur. Şekil olarak yuvarlak bir uru andırır. Gelişimi çok ağır olduğundan ancak bir portakal kadar büyüyebilir.
Lipomun gerçek nedeni henüz bilinmemekle birlikte, dış darbenin lipoma zemin hazırladığı anlaşılmaktadır. Lipom çok ağır gelişir. Sıçramalara neden olmaz. Çevresinde bulunan normal dokulara zarar vermez.
Hastanın genel durumunu etkilemez. Eğer cerrahi olarak çıkarılacak olursa tekrar oluşmaz.
Lipom Kimlerde Oluşur?
– Ailesinde lipom olanlar genetik olarak lipoma yatkındırlar.
– Kan değerlerinden trigliserid değeri yüksek olanlar yağ bezesi oluşmasına daha yatkındır. Trigliseridin yanı sıra diğer kan yağlarının yüksek olması da beze oluşma riskini arttırır.
– Karaciğer, şeker ve lipid metabolizması hastalıkları da lipom oluşumunda etkilidir.
– Lipom yumuşak dokuda veya bağ dokusunda oluşabilen bir tümör çeşididir.
– Ülkemizde hemen hemen her 100 kişiden birisinde beze bulunur
– Uzun süredir var olan bir lipomun ağrılı ve sert hale gelmesi içinde apse oluştuğunu düşündürebileceği gibi, tümörün huy değiştirip habis hale dönüşmüş olabileceği de akıldan çıkarılmamalıdır. Bu durumda ayırıcı tanı çok önemlidir. Habis şekle dönüşmüş bir tümörün apse olarak değerlendirilip açılması ya da ön tetkik yapılmadan basitçe çıkartılması çok ciddi sorunlar yaratabilir.
– Sıklıkla ailesel olarak görülen, aynı hastada çok sayıda lipomun görüldüğü tabloya lipomatozis denir. Bu hastalarda zaman içinde liposarkom gelişebileceği riski bilinmelidir.
Lipom Tipleri Nelerdir?
– Yağ bezelernin mikroskobik incelemesindeki yapısına göre alt tiperi de vardır.
– Damar dokusu ile karışmış anjiolipom,
– İğsi hücreli lipom,
– Fibröz bantlar içeren fibrolipom,
– Miksoid doku içeren miksolipom gibi tipleri vardır.
– Atipik lipom olgunlaşmamış lipoblastlar içeren ve bu nedenle lokal nüks eğiliminin yüksek olduğu tiplerdir.
– Lipomların bir bölümü kasların içinde ortaya çıkarlar. Bunlara da intramüsküler lipomlar denir.
– Lipom benzeri liposarkom veya çok düşük grade’li liposarkomlar da klinik gidiş ve tedavi yöntemi olarak atipik -lipomlar gibi değerlendirilirler. Liposarkomlar kötü huylu kanserlerdir ancak çok tehlikeli kanser sınıfına girmezler.
Lipom Ne Zaman Alınmalı?
Daha öncede bahsetmiştik,lipom iyi huylu oluşumlardır yani beningdir.Normalde yağ bezeleri ağrıya neden olmaz. Fakat bazı durumlarda yağ bezelerinin alınması gerekir.El,kol,bacak ,eklem yerlerine yakın ve ayaklarda yerleşim göstererek hareket kısıtlamasına neden olan,günlük yaşamımızı zorlaştıran; baskıya maruz kaldığı için ağrı yapan yerlerdeki yağ bezeleri alınmalıdır.Aynı zamanda yerleşim yeri nedeniyle kötü fiziksel görünüme neden olanlar kişinin psikolojisini olumsuz yönde etkilerler,rahatsız ederler.Bu şekilde rahatsızlık veren yağ bezelerinin alınması kişinin kendini daha iyi hissetmesini sağlayacağı için alınmalıdır.
Kanserleşme Riski Var mı?
Hayır lipomların kanserleşme riski yoktur, kanser olan tipi liposarkom yağdan kaynaklanan bir kanserdir ama baştan itibaden kanser olarak başlar ve kanser olarak büyür. Sınırsız büyüme potansiyeli vardır. Öldürücü bir kanser türü değildir ama çok sık tekrarlama eğilimindedir. Geride çok az bir miktar bile kalsa tekrar olabilir. Çok seyrek rastlanan tümörlserdendir.
